'Ruína e decadência', novo traballo de Xerión

'Ruína e decadência', 3 novos temas de Xerión

Durante a primavera do pasado 2020, polo confinamento contra a Covid 19, Xerión voltou ós instrumentos e puxo letra a un estado anímico de agonía. O illamento, alomenos físico, mais cada vez máis afectivo, o aluvión de informacións, comentarios e declaracións, a confusión reinante e unha situación que se iría alongando ata chegar a hoxe, e inda sen vislumbrarse o fin, danlle un aire particular a estas composicións. Os dous primeiros temas son cantados, namentres que o terceiro, que pecha a entrega, é breve e instrumental. 

Letra extraída do bandcamp de Xerión

As letras de 'Ruína e decadência', o primeiro tema, descóbrennos a un Xerión afundido na agonía dunha crise. Efectivamente, recoñecemos expresións e o estilo doutras composicións, mais hai algo novo: a lírica rómpese en descargas breves, en liñas que soan a borbotóns existenciais case inconexos, a versos expirados dun suxeito esnaquizado pola escura situación vivida. Acostumados a parágrafos que seguían liñas de acción e sentimentos, de lonxitude variable, mais con sentido, aquí asistimos a laios de entre dúas e tres liñas, cando non dunha soa!, que transmiten impresións de fondo sentimento, mais de escasa actividade exterior. Unha viaxe que non promete fin, senón que chama por un afondamento maior, coma se dende o exterior só chegase unha confusión mortal e a vía de escape e resistencia estivese no interior ou nun estado superior. Un ritmo pausado, con declamación, máis que canto, da letra e final con especial protagonismo do teclado, que semella un ascenso luminoso trala negrura do tema. 

Pero que non confunda, pois a canción remata con esta letra:

E uma vez mais
invoco o Abismo
numa espiral de caos e destruçom

Por facer memoria, no seu sexto álbum, 'O Nada no Caos Infinito' o abismo é mentado tres veces: en dúas, directamente, como "lugar" profundo e ameazante, onde afundir a esperanza, e como epíteto nun ollar cara o ceo amplo e inabarcable.

En 'A essência do Abismo' descubrimos un novo significado pois noméase como o ámbito dos mortos, dos que se foron, e, por unha vez, as connotacións son saudables, transmiten o gozo dunha futura calma, a luz dos que xa non están fisicamente connosco. Despois daralle nome a un tema musical e á última parte do disco, onde xa non se nome nas letras, pero queda claro que a negrura, tanxible e anímica, marcan un escuro significado.

O segundo tema, 'Peçonhenta aversom', é a porta cara un íntimo sentimento de recollida indiferencia. Trala loucura do primeiro tema, ca voráxine de sensacións e destrución, chega este no que a calma das letras nos levan cara un afundimento pechado e depresivo. Unha vez máis, Nocturno transmite unha calma aceptación do que hai, de como un o vive. É a experiencia da sombra, do noso negativo que temos preto, sen renegar del nin ocultalo, senón que o facemos amigo, dobre complementario, asistente dos tempos malos. Unha realidade que non só detectamos, senón que asumimos, pois onde hai luz e recunchos, hai sombras e diferencia de intensidade, penumbra e claridade. Marabilloso inicio do tema. 

Letra extraída do bandcamp de Xerión

O primeiro parágrafo é unha composición cerrada, cíclica, na que a primeira e segunda liña achan paralelo na quinta e cuarta, respetivamente. Versos en espello, cunha liña central como eixe vertebrador e evocador motor incansable. Execución máis veloz que a anterior, recordándonos a temas extremos clásicos de Xerión, onde o teclado volve aparecer, coma no tema primeiro, pero manténdose como apoio melódico, sen coller espazo para un solo. Eu vexo esa melodía como un reflexo sonoro dos primeiros versos. En concreto, da liña vertebradora: na repetiçom do dia a dia. A melodía mantense, repetitiva, coma un ciclo infinito coñecido que volve unha e outra vez, con algún breve cambio, que nos axuda a tomar folgos. Mais regresa. De todas, non vos parece que conforme enfilamos cara o fin do tema, se vai sentindo un un tanto máis liberado? Melodías que non sobresaen, pero que actúan como un resorte de elevación, como unha forza que pule por aportar un alento vital, unha perspectiva anímica que rache ca monotonía dos ritmos mantidos ata agora.

A execución vocal e melódica recordoume o declamado no primeiro tema: Atávicos berros perdidos num denso ar. Arrástranse os guturais, alónganse as verbas, refléxase o pesado paso pola existencia. Pero hai ese plus melódico que se mantén nos instantes finais, acompañando as verbas do segundo parágrafo. Reflexo sonoro do  um melancólico elixir? 

'Insónia' é o terceiro e definitivo tema. Unha breve composición onde graves e agudos semellan unha variación de sentimentos que ben se podían deixar saír ante unha ventá nunha tarde de chuvia, como a de hoxe. Un eco do que no primeiro tema declamaba Nocturno: imagens que as bágoas da choiva deformam através das fiestras de escangalhados cristais.  Elevación e afondamento, como dous momentos dun pálpito vital único. Tamén soa ese teclado como un funerario diálogo de campás, semellante ó que nos nosos pobos anuncia unha morte ou o seu aniversario. E, xogando co título, non vos soa á búsqueda dun sono que non chega? Coma un teclear improvisado que busca melodías íntimas, ascensos e descensos que rastrexan a tecla adecuada para un instante de ascenso e descenso calmo; maxia simpática que prende no instrumento unha respiración pausada que o insomne desexa. Por momentos, a cima do desvelo, o impulso da creatividade; a continuación, o descenso ó silencio, á noite en torno que non remata, o desexo calado por acadar esa fonda escuridade dos que durmen sen soñar. Tamén me parece unha vixilia nostálxica, onde as luces acadadas, as historias que desvelan a bondade da humanidade, xogan cas sombras cotiás, ca maldade que é compañeira infatigable do humano camiñar. Puxéronlle música as fotos de portada e inetrior do EP, con esas fugas cara arriba e abaixo.

Tres son as fotos que ilustran este traballo. Portada e contraportada ofrecen unha perspectiva de fuga, na que te podes recrear imaxinando que fuxes cara espazos abertos que, dende a perspectiva do fotógrafo, están ben acotados. En sintonía cos temas, transmiten esa sensación de estar pechado, mais ca posibilidade de saír dunha forma anormal, nova. Porque ou quedas pechado ou saes voando. Tamén me transmiten a necesidade de fuxir, de tomar perspectiva e ver as cousas dende arriba, co desapaixonamento de poder tomar aire e ter unha visión máis ampla que a que ofrece estar inmiscuído nas catro paredes do confinamento e a loucura. De todos modos, ese ceo branco tampouco é quesexa a salvación, senón que semella un límite. Como se a saída cara o exterior fose unha válvula de escape ou a porta a unha nova toma de conciencia, mais non fose o final, non fose a solución, senón un novo paso que, indefectiblemente, leva ó baleiro. A foto do interior ofrece unha nova posibilidade, que me gusta ver como complementaria da anterior, máis que como algo contraposto. É a baixada cara o interior (ou a subida cara pisos dende onde poder acollerse á salida das ventás). Tomada a foto ela sola, sen relacionala cas de portada e contraportada, temos dúas liñas direccionais: horizontal ou vertical (ascenso-descenso). Só queda baixar (vertical) e romper a monotonía do de sempre (horizontal)?

Nocturno volve ofrecernos unhas letras en galego medieval, seguindo a estela destes últimos traballos, como 'Danças de agonia e peste' e 'O Nada no Caos Infinito'. Conforme me comenta, foron letras escritas ó estilo da escritura automática, nun proceso de catarse onde conflúen as sensacións daqueles meses de confinamento (pronto será o primeiro aniversario de tal situación!) ca noite e o traballo de outros creadores, como o reflexado no documental 'OMM'. As fotos foron tiradas en Francia, en Baiona, no verán de 2019. O lugar onde pasaron uns días descubriulles recunchos que transmitían unha certa decadencia e que, xa daquelas, algo lles dicía que tiñan que ser parte dunha nova edición para Xerión.

 Recorte da foto de portada do Facebook de Xerión, que conforma a portada de 'Ruína e decadência'